Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, việc giảm thiểu sản phẩm nhựa và túi ni lông trở thành một nhiệm vụ cấp bách. Đặc biệt, với sự ra đời của các quy định mới trong Luật Thủ đô năm 2024, hy vọng rằng sẽ có một hành lang pháp lý đủ mạnh để giải quyết vấn đề này, bảo vệ sức khỏe con người và môi trường sống.
Một số siêu thị đã bắt đầu sử dụng lá chuối để gói nông sản, một hành động nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn trong việc bảo vệ môi trường. Ảnh: Hậu Lộc
Những yêu cầu cấp thiết
Thời gian qua, nhiều bài viết đã chỉ ra tình trạng sử dụng sản phẩm nhựa và túi ni lông một cách bừa bãi tại Thủ đô Hà Nội. Đây là một vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt khi thành phố có mật độ dân số cao gấp 8,2 lần so với mức trung bình cả nước. Sự gia tăng dân số và phát triển đô thị đã dẫn đến lượng rác thải nhựa tăng lên đáng kể, tạo ra thách thức lớn trong công tác quản lý chất thải.
Việc cải thiện chất lượng không khí và xử lý rác thải không chỉ là nhiệm vụ cấp bách mà còn là chiến lược quan trọng cho sự phát triển bền vững của Hà Nội. Luật Thủ đô năm 2024 đã đưa ra những quy định toàn diện nhằm hướng tới một thành phố xanh, sạch và đẹp. Trong đó, việc hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa và túi ni lông được đặt lên hàng đầu.
Điểm nổi bật trong luật mới là việc xác định rõ trách nhiệm của các cấp chính quyền, cơ sở sản xuất và người dân trong việc giảm thiểu rác thải nhựa. Luật cũng khuyến khích sự hợp tác giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và cộng đồng để thúc đẩy việc sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường.
Luật gia Lê Quang Vững cho biết, mặc dù vấn đề giảm phát thải nhựa đã được đề cập trong Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, nhưng chỉ mới quy định trách nhiệm của chính quyền địa phương. Khi Luật Thủ đô năm 2024 có hiệu lực, việc kiểm soát ô nhiễm nhựa sẽ trở nên rõ ràng hơn, với trách nhiệm cụ thể không chỉ thuộc về chính quyền mà còn cả các cơ sở sản xuất và người dân. HĐND thành phố Hà Nội cũng sẽ xem xét các biện pháp hỗ trợ cho hoạt động tái chế rác thải, điều này là rất cần thiết.
Giải quyết thách thức
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Minh Tấn, nhấn mạnh rằng việc giảm phát thải nhựa cần sự chung tay của tất cả các cấp, ngành, tổ chức và từng cá nhân. Việc HĐND thành phố xem xét thông qua các nghị quyết về biện pháp giảm phát thải nhựa là một yêu cầu cấp thiết, thể hiện trách nhiệm của chính quyền đối với vấn đề này.
Bà Nguyễn Ngọc Thoan, một cư dân tại quận Cầu Giấy, đề xuất rằng HĐND cần phân tích rõ nguồn phát sinh chất thải và thành phần chất thải rắn tại Hà Nội để có chính sách khuyến khích người dân sử dụng sản phẩm thay thế cho nhựa.
Các chuyên gia cũng cho rằng việc cấm hoàn toàn túi nhựa dùng một lần ngay lập tức là điều không dễ dàng, vì đây đã trở thành thói quen của người dân. Để nghị quyết của HĐND đi vào thực tiễn, cần có lộ trình rõ ràng và thời gian thực hiện cụ thể. Đặc biệt, cần tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu rõ về các biện pháp giảm phát thải nhựa và phân công trách nhiệm rõ ràng cho các đơn vị liên quan.
Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Sỹ Trường, cho rằng cần có lộ trình rõ ràng và các giải pháp hỗ trợ để khuyến khích người dân sử dụng sản phẩm thay thế túi ni lông. Đồng thời, cần đa dạng hóa chính sách hỗ trợ, không chỉ tập trung vào các doanh nghiệp lớn mà còn chú ý đến các doanh nghiệp nhỏ và người tiêu dùng, nhằm tạo ra một vòng kinh tế tuần hoàn bền vững.