Trong những năm gần đây, các huyện ngoại thành của Hà Nội như Đông Anh, Hoài Đức, Gia Lâm, Thanh Trì và Đan Phượng đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Từ những vùng nông thôn truyền thống, các địa phương này đang dần chuyển mình để đạt được tiêu chí đô thị hóa thông qua việc đầu tư đồng bộ vào hạ tầng giao thông và xã hội. Việc xây dựng nông thôn mới không chỉ là nền tảng cho sự phát triển kinh tế – xã hội mà còn là bước đệm quan trọng để các khu vực này tiến gần hơn đến hình ảnh đô thị hiện đại.
Hình ảnh nông thôn mới tại xã Kiêu Kỵ (huyện Gia Lâm). Ảnh: Quang Thái
Đầu tư hạ tầng đồng bộ là ưu tiên hàng đầu
Huyện Đông Anh hiện đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ về hạ tầng giao thông với nhiều dự án lớn được triển khai. Các tuyến đường như Võ Nguyên Giáp, 23B, và Vành đai 3,5 đang được cải tạo và mở rộng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối giữa Đông Anh và trung tâm thành phố cũng như các khu vực lân cận. Nhờ vào sự đầu tư mạnh mẽ này, Đông Anh đã trở thành một trong những huyện đầu tiên của Hà Nội hoàn thành xây dựng nông thôn mới vào năm 2016 và dự kiến sẽ đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao vào năm 2025.
Gần đây, vào ngày 19-5, thành phố đã khởi công xây dựng cầu Tứ Liên, một cây cầu dây văng hiện đại nối quận Tây Hồ với huyện Đông Anh qua sông Hồng. Dự án có tổng vốn đầu tư gần 20.000 tỷ đồng và dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2028. Cây cầu này sẽ rút ngắn thời gian di chuyển giữa nội đô và các huyện phía Bắc, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội cho khu vực ven đô.
Không chỉ Đông Anh, huyện Hoài Đức cũng đang có những bước tiến đáng kể. Từ năm 2021, hàng chục dự án đầu tư công trọng điểm đã được triển khai, tập trung vào phát triển hạ tầng giao thông như đường Vành đai 3,5 và các tuyến đường khác. Huyện cũng đang đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị cho các dự án lớn như Quốc lộ 32 và đường LK5, đồng thời thực hiện các dự án công viên, cây xanh, và các công trình văn hóa, thể dục thể thao nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Theo thông tin từ Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới Hà Nội, tổng nguồn vốn huy động cho chương trình này trong giai đoạn 2010-2024 đã đạt hơn 183.000 tỷ đồng. Riêng giai đoạn 2021-2024, Hà Nội đã huy động hơn 86.800 tỷ đồng cho xây dựng nông thôn mới. Nhờ đó, toàn thành phố đã có 17/17 huyện và thị xã Sơn Tây đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 5 huyện đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Giảm thiểu khoảng cách giữa nông thôn và đô thị
Việc phát triển hạ tầng không chỉ phục vụ nhu cầu dân sinh mà còn tạo ra môi trường hấp dẫn cho các nhà đầu tư. Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm cho biết, khi hạ tầng được đầu tư bài bản, nhiều khu đô thị lớn như Vinhomes Ocean Park và Đặng Xá đã được hình thành, góp phần thay đổi cơ cấu dân cư và kinh tế tại địa phương. Điều này đã giúp các cụm công nghiệp như Phú Thị và Bát Tràng phát triển mạnh mẽ, tạo ra hàng vạn việc làm với thu nhập cao hơn so với sản xuất nông nghiệp.
Tại huyện Đan Phượng, nơi 100% số xã đã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, hệ thống hạ tầng đang dần mang dáng dấp đô thị. Đầu năm 2025, huyện đã khởi công xây dựng tuyến đường Tây Thăng Long, kết nối với đường Vành đai 3,5. Nhiều tuyến giao thông và đường trục chính xã đã được trải nhựa và lắp đặt đèn chiếu sáng thông minh, tạo nên một không gian sống hiện đại cho người dân.
Tại huyện Phúc Thọ, chính quyền địa phương cũng đang từng bước xây dựng nếp sống văn minh gắn liền với tiêu chí đô thị. Từ cuối năm 2024, huyện đã triển khai các hoạt động tuyên truyền để người dân thực hiện nếp sống văn minh trong xây dựng nhà ở, đảm bảo vệ sinh môi trường và không ảnh hưởng đến hàng xóm. Đây là một trong những bước đi cụ thể để tạo dựng nền tảng ứng xử văn minh, yếu tố cốt lõi của phát triển đô thị hiện đại.
Với sự chỉ đạo của thành phố Hà Nội, các địa phương đã được khuyến khích xây dựng nông thôn mới gắn liền với phát triển đô thị. Một số huyện đã thực hiện song song đề án xây dựng nông thôn mới và xây dựng huyện thành quận, từ đó các tiêu chí xây dựng nông thôn mới và phát triển đô thị được thực hiện một cách khoa học và hiệu quả.
Chính quyền thành phố Hà Nội tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống giao thông liên vùng, các tuyến đường vành đai, hệ thống cấp thoát nước và xử lý rác thải. Đồng thời, thành phố cũng khuyến khích các địa phương chủ động thu hút doanh nghiệp và hợp tác xã tham gia vào quá trình phát triển hạ tầng và dịch vụ khu vực nông thôn. Khi hạ tầng được đầu tư đồng bộ, khoảng cách giữa nông thôn và đô thị sẽ dần được thu hẹp, giúp người dân ven đô được hưởng điều kiện sống hiện đại mà vẫn giữ gìn được giá trị văn hóa truyền thống của làng quê.